Roman Kavramı ve Türk Romanının Doğuşu

... Türk romanının sağlıklı bir yapıya kavuşabilmesi ve bize has olabilmesi için doğuş safhasının ve gelişme seyrinin iyi araştırılmasını zaruri gördük. Çünkü temelin nasıl atıldığı, duvarın nasıl yükseldiği anlaşılmadan yapıyı kavramak ve yapı hakkında hüküm vermek zordur. Nitekim öyle de olmakta; romanımız, eline her kalem alan tarafından yeniden keşfedilip değerlendirilmeye kalkışılmaktadır. Tabii ki bu durumda belli neticelere varmak yerine bir karmaşayla karşı karşıya kalınmaktadır.
Biz, işte bu düşüncelerle böyle bir çalışmaya girdik. Çalışmamızın birinci bölümünde, Ahmet Mithat dışındaki Tanzimat devri yazarlarını ele alıp onların dil arayışlarını, eski edebiyata bakışlarını, Avrupa edebiyatından ne anladıklarını ve ondan ne şekilde istifadeyi gerekli gördüklerini, özellikle roman anlayışlarını göz önünde bulundurarak, incelemeye çalıştık...
(Önsöz'den)