Türkiye'de Hukuk Dilinin Dönüşümü

Arka Kapak Yazısı (Tanıtım Bülteninden)

Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde ya da Cumhuriyet'in ilk yıllarında çıkarılan yasa metinleri ile 1930'ların, 1940'ların ya da günümüzün yasa metinlerini, söz varlığı bakımından karşılaştıracak bir okuyucu, bunlar arasındaki derin ayrımı açıkça görecektir. Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinden başlayıp günümüze uzanan dil dönüşümü süreci, diğer bilim ve genel kültür alanlarının dili ile birlikte hukuk dilini de esaslı biçimde değiştirmiş görünmektedir. Söz konusu değişimin yönü, söz varlığı içindeki Arapça ve Farsça kökenli öğelerin arıtılarak söz varlığının Türkçeleştirilmesi doğrultusunda olmuştur. Peki, bu ayrımın nedenleri, bu türden bir dönüşüme yol açan etmenler nasıl açıklanabilir? Arapça ve Farsça ağırlıklı hukuk dilinden, söz varlığı ve terimleri Türkçeleştirilmiş bir hukuk diline geçişe neden gereksinim duyulmuştur? Hukuk dilinin Türkçeleştirilmesindeki ölçü nedir? Sözcüklerin kökenleri mi yoksa toplumsal yaygınlıkları mı ölçü alınmalıdır? Tüm bu dönüşümü ve buna bağlı tartışmaları koşullandıran bir siyasal zemin bulunmakta mıdır?
Çalışmamız bu temel sorular ekseninde, son dönem Osmanlı modernleşmesinden başlayarak günümüze uzanan süreçte, Türkiye'de hukuk dilinin geçirdiği dönüşümü irdelemeyi amaçlamaktadır.