Ufkun Arkasını Görebilmek _{Cumhuriyet Söyleşileri (Nisan - Eylül 1997)}

"İnanılmaz şeyler söylüyorlar, kulaklarınızla duyuyorsunuz. Bir ay oldu mu? "Yetkili" bir ağız, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulduğundan beri, "Avrupa’ya katılmayı amaç edindiğini" söyledi. Lütfen, peçetelerle havluları birbirine karıştırmayalım! Türkiye Cumhuriyeti’nin amaç edindiği "çağdaş uygarlık düzeyine ulaşmaktır"; eğer, bu düzey Avrupa’daysa, elbette Avrupa’nın "düzeyini yakalamaya" çabalayacağız; başka bir yerdeyse -ki hanidir öyledir- bu taktirde, Türkiye’nin amacı, o yerdeki "düzeyi yakalamak" olacaktır. Attilâ İlhan Ufkun Arkasını Görebilmek’te, Gazi Mustafa Kemal’in başlayarak bugüne kadarki yolculuğunu değerlendiriyor. Bu yolculukta üzerinde ısrarla durduğu nokta ise "çağdaş uygarlık düzeyi" ile "Batılılaşma"nın aynı kavramlar olduğu "yanlış saptaması"nın kökenleri. Attilâ İlhan, Gazi Mustafa Kemal’in temellerini attığı inkılapçı yapınıın ardından, "Milli Şef"dönemiyle birlikte devlete bürokratik mekanizmaların hakim olduğu saptamasını yapıyor ve Türkiye’nin bugününü bu değerlendirmeden yola çıkarak değerlendiriyor.