Haşiyetü'l İzmiri ala Mir'ati'l Usul Arapça Seti - 2 Cilt Takım (Ciltli)

Hâşiyetü'l-İzmîrî Osmanlı âlimi Mevlânâ Mehmed İzmîrî (ö. 1165/1751) tarafından Molla Hüsrev'in (ö. 885/1480) fıkıh usulüne dair yazdığı "Mir'âtü'l-Usûl" eseri üzerine kaleme alınan "Hâşiye 'alâ Mir'âti'l-Usûl" çalışmasıdır. Müellifi İzmîrî'ye nispetle Hâşiyetü'l-İzmîrî olarak meşhur olan bu kıymetli eser Mir'âtü'l-Usûl üzerine yazılan haşiyeler arasında en hacimli ve en tercih olanıdır.
ÖZETLE HÂŞİYETÜ'L-İZMÎRÎ 'ALÂ MİR'ÂTİ'L-USÛL ESERİ
Osmanlı âlimi Mehmed b. Velî b. Resûl el-İzmîrî tarafından Molla Hüsrev'in fıkıh usulüne dair yazdığı "Mir'âtü'l-Usûl" eseri üzerine kaleme alınan hâşiye çalışmasıdır. Hâşiyetü'l-İzmîrî Mir'âtü'l-Usûl üzerine yazılan en hacimli hâşiyedir. Nitekim müellif İzmîrî hâşiyesinde Mir'âtü'l-Usûl'ün kelâm ve mantığa dair kapalı ibarelerini-ifadelerini en güzel şekilde izah etmiş Arap grameri ile ilgili konularda geniş açıklamalarda bulunmuş ayrıca kendi yazdığı diğer eserlere atıflar yaparak Mir'âtü'l-Usûl'ü anlamayı kolaylaştırmaktadır.
MEVLÂNÂ MEHMED İZMÎRÎ'NİN (ö. 1165/1751) HAYATI
18.yüzyılda yaşamış Osmanlı'nın ender âlimlerinden biridir. Hayatı hakkında yeterince bir bilgi bulunmamakla beraber ismi Mehmed olup Kırşehir'de doğmuştur. Babasının ismi Velî dedesinin ismi Resûl'dür. Nisbesiyle beraber tam ismi; Mehmed b. Velî b. Resûl el-Kırşehrî el-İzmîrî el-Hanefî'dir. Müellif Kırşehir doğumlu olduğu için Kırşehrî; sonradan İzmir'de ikamet ettiği için İzmîrî; Hanefî mezhebinden olduğundan kendisine Hanefî denilmiştir.
İlim Hayatı ve Vefatı
Mevlânâ Mehmed temel öğrenimini memleketinde almış ardından İstanbul'a gitmiştir. İstanbul'da Şeyh Mirzâ Fâzıl başta olmak üzere birçok âlimden ders okumuştur. İcâzet aldıktan sonra İzmir'e yerleşmiş ve burada tedris çalışmalarına başlamıştır. Bir müddet sonra müftülük görevine getirilmiştir. İlim dolu bir hayat süren Mevlânâ İzmîrî pek çok talebe yetiştirip eserler kaleme aldıktan sonra hicrî 1165'te İzmir'de vefat etmiş İkiçeşmelik caddesinde bulunan Ulu Mezarlığa defnedilmiştir.
Allah Teâlâ Rahmet Etsin Kabrini Cennet Bahçelerinden Bir Bahçe Kılsın Âmin.
Mevlânâ Mehmed İzmîrî'nin Kıymetli Eserleri
Kırşehir'de ilim tahsiline başlayıp çeşitli ilimler alarak İstanbul'da yetişen ve aynı zamanda öğretim hayatını İzmir'de sürdüren Mevlânâ Mehmed İzmîrî çok talebe yetiştirmekle beraber pek çok eser de kaleme almıştır. Kıymetli eserleri şöyledir:
Hâşiye 'alâ Mir'âti'l-Usûl (Hâşiyetü'l-İzmîrî 'alâ Mir'âti'l-Usûl).
İbrâzü'z-Zamâ'ir 'ale'l-Eşbâh ve'n-Nezâ'
İsticlâbü'l-Murâdât fî Şerhi Delâ'ili'l-Hayrât.
Bedâ'i'u'l-Burhân fî 'Ulûmi'l-Kur'ân.
Celîlü'l-Kadr fî Şerhi Hizbu'l-Bahr.
Tercüme Târîhi't-Taberî.
Hâşiye 'alâ Envâri't-Tenzîl li'l-Beydâvî.
Şerhu'l-'Akâ'idi'l-Cedîde fi'l-Kelâm
Zübdetü 'İlmi'l-Kelâm.
Risâle fi'l-İ'tikâf.
Şerhu Âdâbi'l-Birgivî
Şerhu Mülteka'l-Ebh
Şerhu'l-Hilâfiyyât beyne'l-Eş'arî ve'l-Mâtürîdî.
Hâşiye 'alâ İmtihâni'l-Ezkiyâ' fi'n-Nah
Hâşiye 'alâ Şerhi İbni'l-Hâcib li-Muhtasari'l-Müntehâ.
Hâşiye 'alâ Şerhi'ş-Şemâ'
Hâşiye 'alâ Şerhi'l-Câmî fi'n-Nah
Hâşiye 'alâ Şerhi'l-Fenârî fi'l-Mantı
Hâşiye 'alâ Hidâyeti'l-H
ed-Dürerü's-Seniyye fî Fedâ'ili'd-Devleti'l-'Osmâ
Şerhu Zuhri'l-Müte'ehhilîn.
MİR'ÂTÜ'L-USÛL FÎ ŞERHİ MİRKÂTİ'L-VÜSÛL
Mir'âtü'l-Usûl Fatih Sultan Mehmet devrinin büyük âlimi ve müftüsü Molla Hüsrev'in kaleme aldığı usûl-i fıkha dair eserdir. Meseleleri diğer mezheplerin delilleriyle karşılaştırarak getirmesi ve genişçe açıklamasıyla usûl-i fıkıh alanında tercih edilen eser olmuştur. Ayrıca Osmanlı medreselerinde yüzyıllarca okutulmuş ve ilim erbabı tarafından pek ilgi görmüştür.
USÛL-İ FIKIH İLMİ
Tarifi
Usûl-i fıkıh kelime anlamıyla fıkhın asılları veya fıkhın kaideleri anlamına gelir.
Fıkıh kelimesi sözlükte bir şeyi derinlemesine kavramak demektir. Istılahta ise İmâm-ı A'zam Ebû Hanîfe'nin tarif ettiği gibi "kişinin lehine ve aleyhine olan hükümleri bilmesi"dir.
Usûl kelimesi asl kelimesinin çoğuludur. Kök esas kaide anlamlarında kullanılır. Usûl-i Fıkıh terkibinde ise esas ve kaide anlamları kastedilebilir.
Buradan hareketle Usûl-i Fıkıh ilmi için fıkıh ilminin delillerini ve bu delillerden hüküm çıkarma yöntemlerini inceleyen ilim denilebilir.
Faydası
Bu ilimle ictihadların nasıl yapıldığı ve fıkhî/hukuk