^{Sosyalist Turancı Bir Türk} Mirsaid Sultangaliyev

“Milliyetçi Komünist” Mirsaid Sultangaliyev'in Marksizm'e yaklaşımı, Lenin ve Stalin'in yaklaşımından amaçlar ve yöntemler bakımından ayrılır. Marksizm'in Rus şovenizmiyle yayılmacılığının yeni bir aracı haline gelebileceğini önceden görebilen ve buna karşı Rusya bünyesindeki bütün Türkleri ve Müslümanları tek çatı altında toplayabilecek bir Turan Sosyalist Cumhuriyeti fikri- ni geliştiren Sultangaliyev, umutlarını Batı'nın proletaryasına bağlayan Rus devrimcilerin aksine, devrimin Doğu'da, ezilen milletler arasında güçlenip he- define ulaşacağına inanmış biridir. Onun nazarında, Batı'nın proletaryası da sömürgecidir ve Doğu'ya yaklaşımı Batı'nın emperyalist burjuvazisininkinden farksızdır. Doğu'da proletaryanın yokluğunu ileri sürerek Türk ve Müslüman coğrafyasında yönetimin Rusların elinde olması gerektiğini savunan ve buna göre hareket eden Rus kökenli devrimcilere karşı “ezilen sınıflar” yerine “ezilen milletler” tezini geliştiren Sultangaliyev, bir “sömürgeler konfederasyonu” kurulmasını öngörür. Bu “sömürgeler konfederasyonu” dahilindeki ezilen milletler, kendi kaderlerini tayin edebilecekler, kendi yöneticilerine, kurumlarına ve ordularına sahip olabileceklerdir.